این افراد عبارت بودند از: دو زن (که یکی چهار ماهه حامله بود) و نیز دو دختربچه 2 و 4 ساله که همگی مورد معاینه تیم سازمان ملل نیز قرار گرفتند. این موضوع در گزارش تیم سازمان ملل چنین منعکس شد: «... ما آثار گاز خردل را بر خانواده یک دهقان، مخصوصا یک مادر و دو دختر دو و چهار ساله وی مشاهده نمودیم. ما در کمال اندوه شاهد رنج کودک چهار ساله در فاصله کمتر از 2 ساعت با مرگش بودیم... ما صدمات شدید گاز خردل را برروی مادر جوانی که چهار ماهه باردار بود، مشاهده نمودیم...»  خانم باردار یک هفته بعد به دنبال لوکوپنی و نارسایی تنفسی به شهادت رسید. در 7 تیر 1366 شهر مسکونی و بی‏دفاع سردشت با هواپیما و توپخانه هدف حمله شیمیایی قرار گرفت که در نتیجه آن بیش از 2500 تن از مردم غیرنظامی مصدوم شدند یا به شهادت رسیدند. به دنبال این حادثه دهشتناک و غیرقانونی، هیئت کارشناسی سازمان ملل متحد، به دستور سازمان ملل متحد، همراه با آقای کمال خرازی، سرپرست ستاد تبلیغات جنگ، از آثار بمباران در این شهرستان بازدید کردند. در پایان این بازدید، سرهنگ «ملوپانیین»، سرپرست این هیئت، درباره مشاهدات خود، ابراز کرد: مناطق مسکونی شهر سردشت را دیده که رژیم عراق به طور وحشیانه آنها را بمباران شیمیایی کرده است. رژیم عراق در تاریخ 11 / 5 / 1366، نیز هشت نقطه را در منطقه غرب اشنویه هدف بمباران شیمیایی قرار داد که در این بمباران بیش از 2400 تن از مردم غیرنظامی منطقه مصدوم شدند. همچنین، در تاریخ 28 اردیبهشت 1367، هواپیماهای عراقی چند روستا از جمله مرزن‏آباد و بیتوش از توابع سردشت را بمباران کردنددر تاریخ 5 / 4 / 1367 نیز نیروی هوایی عراق شهر اهواز را هدف بمب‏های شیمیایی قرار داد که بر اثر آن 60 تن از مردم غیرنظامی شهید و 4000 تن مجروح شدند.  منابع ایرانی تعداد حملات شیمیایی عراق را طی هشت سال جنگ تحمیلی بیش از 252 بار ذکر کرده‏اند؛ طوری که «ایران طی هشت سال جنگ تحمیلی، در معرض شدیدترین و طولانی‏ترین حمله‏های شیمیایی در تاریخ جنگ‏های جهان قرار گرفت. تعداد حمله‏های شیمیایی و تنوع عوامل به کار گرفته شده در این جنگ بی‏سابقه بود و این حملات وحشیانه مجروح شدن بیش از صد هزار نفر از هموطنان ایرانی را موجب شد که ده درصد آنها بلافاصله به شهادت رسیدند.» [9] . دکتر «جان‏جی» معاون دبیر کل سازمان منع سلاح‏های شیمیایی، با توجه به گستردگی تعداد مجروحان شیمیایی ایران، آن را یک تراژدی خواند. وی اظهار کرد: «تعداد مجروحان سلاح‏های شیمیایی در دوران پس از جنگ جهانی اول، در جهان بی‏سابقه بوده است... وجود صد هزار مجروح شیمیایی در جمهوری اسلامی ایران افزون بر تحمیل هزینه‏های هنگفت اقتصادی و اجتماعی، یک تراژدی انسانی است.»

منبع: کتاب حقوق بشر دوستانه در جنگ ایران و عراق

( خبرگزاری پارس با مخابره این خبر افزود: «به کسانی که در هدف یا نزدیکی این گلوله‏های سمی قرار می‏گیرند، حالت تشنج دست می‏دهد، بی‏حال می‏شوند، روی زمین می‏افتند، صورت خود را به خاک می‏مالند و سپس جان خود را از دست می‏دهند. این گلوله‏ها شبیه گلوله تفنگ 75-M هستند و پس از خروج از دهانه تفنگ، گاز بنفش رنگی از آن خارج می‏شود» . مدتی بعد، هفته‏نامه فارن ریپورت چاپ لندن نام نوع این گاز سمی را V خواند و نوشت: «عراق در جنگ خود علیه ایران، از یک نوع گاز مهلک فلج کننده اعصاب استفاده می‏کند که گفته می‏شود این گاز از انواع V می‏باشد که مراکز اعصاب را از کار می‏اندازد و شخص را فلج می‏کند. این گاز به قدری کشنده است که تنها در صورت تماس چند قطره از آن با پوست بدن، موجب مرگ می‏شود، مگر این که شخص در خلال پنج دقیقه نخست تماس این گاز با پوست، آتروپین به خود تزریق کند. این گاز را روسیه و آلمان شرقی به طور مشترک تهیه کرده‏اند و در حال حاضر، در تعدادی از کشورهای اروپای شرقی نیز تولید می‏شود. گفته می‏شود این نوع گاز را آلمان شرقی در اختیار عراق قرار می‏دهد.» گاز فلج کننده اعصاب برای نخستین بار در ژانویه سال 1980( زمستان سال 1359)، در جبهه‏های اهواز و دزفول - که از نقاط مهم استراتژیکی به شمار می‏آیند - و در جریان حمله ناموفق ایرانیان، از سوی عراق مورد استفاده قرار گرفت و به شهادت صد تن از نیروهای ایرانی منجر شد. در برخی از منابع فارسی، آمده است که حمله شیمیایی عراق به منطقه بین هلاله و نی خزر واقع در پنجاه کیلومتری غرب ایلام در تاریخ 23 / 10 / 1359  ( 13 ژانویه سال 1981) نخستین حمله شیمیایی ثبت شده در سازمان ملل متحد است، اما در اسناد منتشر شده سازمان ملل، هیچ گونه اشاره‏ای به این موضوع نشده و احتمالا جمهوری اسلامی ایران در این زمینه، مکاتبه‏ای با دبیر کل یا شورای امنیت نداشته است. به هر حال، در شش ماه نخست جنگ، ارتش عراق به طور پراکنده از گازهای سمی استفاده کرد، ولی به استثنای یکی دو اطلاعیه تبلیغاتی وزارت امور خارجه ایران، به هیچ گونه واکنشی جدی چه از سوی جمهوری اسلامی ایران و چه از سوی مجامع بین‏المللی و جامعه جهانی رو به رو نشد. با ورود جنگ به سال 1360، به علت رکود حاکم بر جبهه‏ها در نتیجه بحران سیاسی - داخلی ایران، در شش ماهه نخست این سال، اخباری از کاربرد گازهای سمی در جبهه‏های جنگ انتشار نیافت، اما با رفع بحران سیاسی در داخل کشور و فعال شدن مجدد نیروهای ایران در جبهه‏های جنگ، عراق این بار استفاده از سلاح شیمیایی را شدت بخشید و در جریان شش ماهه دوم  
سال، بیش از چهار بار در مناطق جنگی هویزه، ارتفاعات الله اکبر، پل نادری و خرمشهر علیه نیروهای ایران از گاز سمی استفاده کرد. باید یادآور شد که گلوله‏های شیمیایی را توپخانه یا خمپاره به سوی مراکز تجمع نیروهای ایران شلیک کردند.متأسفانه تاکنون، هیچ گونه آماری از تعداد تلفات و مصدومان این حملات انتشار نیافته است و تنها، گزارش‏های پراکنده‏ای از بستری شدن تعدادی از مجروحان این حملات در بیمارستان‏ها وجود دارد که البته، دقیق نیز نیستند. در این سال، با وجود قطعی بودن کاربرد جنگ افزارهای شیمیایی از سوی عراق علیه نیروهای جمهوری اسلامی در جبهه‏های جنگ، دستگاه دیپلماسی ایران کم‏ترین تحرکی در این زمینه نداشت، در حالی که طرف عراقی کوچک‏ترین تحرکات نیروهای ایران را با اغراق بسیار و دروغ پردازی به شورای امنیت سازمان ملل یا دبیر کل گزارش می‏داد و خواستار ثبت و نشر آن به منزله سند سازمان ملل می‏شد. بی‏تردید، ارتش عراق با توجه به شناختی که از کارآیی جنگ افزارهای شیمیایی داشت و به تدریج خود را به ادوات و تجهیزات آفندی و پدافندی مجهز کرده بود، در طول دوره آزادسازی، از این گونه سلاح‏ها استفاده کرده است، به ویژه در مقابل تاکتیک‏های نظامی جمهوری اسلامی ایران که به نیروهای پیاده فاقد تجهیزات حفاظتی در مقابل سلاح‏های شیمیایی متکی بود. با وجود این، مخفی کاری دوران جنگ سبب شد که در این زمینه، کم‏ترین اطلاعات موجود انتشار یابد. به همین دلیل در این مقطع از جنگ، خلأ اطلاعاتی فاحشی درباره کاربرد جنگ افزارهای شیمیایی از سوی عراق در جبهه‏های جنگ و میزان تلفات آن دیده می‏شود. در کنار پنهانکاری زمان جنگ، چنین به نظر می‏رسد که مقامات تصمیم گیرنده و فرماندهان نظامی در جمهوری اسلامی ایران نقش تعیین کننده سلاح‏های شیمیایی را در تغییر توازن در جنگ درک نکرده یا آن را نادیده گرفته‏اند. شواهد زیادی برای این ادعا وجود دارد از جمله این که جمهوری اسلامی ایران، تنها پس از عملیات رمضان که در آن، عراق برای نخستین بار کاربرد نیمه گسترده گازهای سمی را تجربه کرد، به فکر تجهیز نیروهای پیاده به تجهیزات حفاظتی افتاد و تا پیش از این زمان، کار جدی‏ای در این باره انجام نداده بود.

منبع: کتاب جنگ ایران و عراق، کاربرد سلاح شیمیایی

دوره اشغال) هر چند تاکنون، اسناد معتبر و مستندی از به کارگیری گازهای سمی از سوی عراق در نخستین ماه‏های جنگ به دست نیامده است، اما برخی از شواهد نشان می‏دهد که نیروهای ارتش این کشور از نخستین روزهای جنگ به گازهای شیمیایی علیه نیروهای جمهوری اسلامی ایران متوسل شده‏اند. به احتمال زیاد، نخستین گلوله‏های محتوی گازهای سمی در مناطق غرب و شمال کشور و در معبرهای صعب‏الوصول مورد استفاده قرار گرفتند. البته، باید یادآور شد که نیروهای عراقی برای کاربرد این سلاح از عناصر داخلی ضد انقلاب استفاده می‏کردند. در سندی به نقل از گزارش فرمانده عملیات نیروهای عراقی در غرب به فرماندهان عالی رتبه ارتش عراق چنین آمده است: «عواملی که توسط یگان‏های تابعه استخدام شده‏اند، مخالف رژیم ایران هستند و در خط مقدم جبهه با پرتاب گلوله‏های شیمیایی باعث تضعیف قوای جسمی پرسنل نظامی ایران می‏شوند» . یکی دیگر از شواهدی که نشان می‏دهد عراق در مهر ماه سال 1359 از گازهای سمی در جبهه‏های جنگ استفاده کرده، وجود مجروحانی است که به شدت از ناحیه چشم آسیب دیده‏اند و توانایی باز کردن چشمانشان را ندارند. از جمله نخستین مصدومان یک سرگرد ارتشی بود که در 25 مهر ماه سال 1359 در بیمارستان 250 تخت خوابی ارتش بستری شده بود و نمی‏توانست چشمانش را بگشاید. البته، مقامات مسئول ارتش جمهوری اسلامی ایران با تردید به این موضوع می‏نگریستند و با آوردن دلایلی احتمال کاربرد سلاح شیمیایی را نفی می‏کردند. طبق استدلال آنان: «استفاده از سلاح‏های شیمیایی توسط ارتش عراق هنوز مسلم نیست و از طرفی، ارتش عراق ماسک ضد گاز و مواد شیمیایی ندارد و استفاده از این قبیل سلاح‏ها از طرف دشمن منطقی به نظر نمی‏رسد. به علاوه، چنین اخباری نباید در سطح جامعه انتشار یابد، چرا که در آن صورت، نمی‏توان نیروهای رزمنده را در جبهه نگه داشت و انتشار این خبر اثر روانی بسیار زیادی بر نیروهایی که توانایی مقابله با آن را ندارند، می‏گذارد».   البته، این پنهانکاری مدت زیادی به طول نینجامید و به دنبال تکرار حملات شیمیایی عراق در ادامه پیشروی در عمق خاک ایران، به ویژه در اشغال خرمشهر و برخی از شهرهای جبهه‏های غرب - که از جزئیات این حملات و میزان تلفات نیروهای خودی در آنها اطلاع دقیقی در دست نیست - وزارت امور خارجه ایران با انتشار اطلاعیه‏ای تبلیغاتی خطاب به سازمان‏های بین‏المللی هشدار داد که عراق در جنگ با ایران از سلاح‏های شیمیایی و بیولوژیکی استفاده می‏کند. در این اطلاعیه، تأکید شده بود که «رژیم کافر عراق به خود اجازه می‏دهد هر گونه توحش را مجاز شمارد و افزون بر قتل عامل مردم بی‏گناه شهرها و روستاهای ایران، تنها به جرم عرب بودن آنها و همکاری‏شان با ارتش جمهوری اسلامی ایران در دفاع از آب و خاک خویش، در حمله به این نواحی از سلاح‏های مرگبار شیمیایی و بمب‏های آتش‏زا علیه مدافعان اعم از نظامی و غیر نظامی استفاده کند». وزارت امور خارجه ایران با اشاره به این که دولت جمهوری اسلامی ایران از آغاز جنگ تحمیلی از فعالیت‏های واحدهایی از ارتش عراق در راستای ایجاد آمادگی برای استفاده از سلاح‏های شیمیایی، میکروبی و بیولوژیک اطلاع داشته است، از سازمان ملل متحد، صلیب سرخ جهانی و تمام سازمان‏های مسئول تقاضا کرد تا رژیم عراق را به شدت مورد مؤاخذه قرار دهند و این کشور را از ادامه جنایت ضد بشری باز دارند. در پایان این اطلاعیه، هشدار داده شده بود که در صورت ادامه این روند، دولت جمهوری اسلامی ایران نسبت به آن بی‏تفاوت نخواهد بود. نخستین حمله شیمیایی ثبت شده ارتش عراق علیه نیروهای مدافع جمهوری اسلامی ایران به روز 23 آذر ماه سال 1359 باز می‏گردد. در این روز، دشمن در جبهه گیلان غرب یک گلوله شیمیایی را پرتاب کرد که در اثر آن، چند تن مصدوم شدند. در همین روز بود که استانداری خوزستان هشدار داد که «خبرهای به دست آمده ثابت می‏کند که دشمن تصمیم جدی برای استفاده از سلاح‏های شیمیایی دارد». در گزارش استانداری مزبور آمده است که «از طرف دشمن با هر تیپ یک دسته متخصص در استفاده از  گلوله‏های شیمیایی که مجهز به گازهای سمی هستند با ادوات مربوطه در خرمشهر مستقر شده‏اند».حدود یک ماه بعد در تاریخ 20 / 10 / 1359، هواپیماهای عراق برای نخستین بار از بمب‏های ناپالم در حمله به شهر اهواز در جبهه جنوبی استفاده کردند. خبرگزاری عراق با انتشار این خبر، تعداد تلفات نیروهای ایرانی را در این حمله 460 تن برآورد کرد. در همین ایام، [23 / 10 / 59]، عراق یک نوع گلوله سمی را در جبهه ایلام بین هلاله و نی‏خزر مورد استفاده قرار داد که در نتیجه آن، ده نفر از رزمندگان و مجاهدان انقلاب اسلامی در جبهه سد کنجان چم شهید شدند

منبع: کتاب جنگ ایران و عراق، کاربرد سلاح شیمیایی